“`html
ANTALYA – 2024 İhracat Rakamları Açıklandı
Antalya – Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB), 2024 yılı itibarıyla Antalya, Burdur ve Isparta bölgelerinden 2,599 firma ile gerçekleştirilen ihracatın toplamda 2 milyar 638 milyon 365 bin 790 dolar seviyesine yükseldiğini bildirdi. Ancak yılsonu verileri, yaş meyve ve sebze sektöründe önceki yıllara göre önemli bir düşüş yaşandığını gösteriyor.
YAŞ MEYVE VE SEBZEDE YÜZDE 6,3 DÜŞÜŞ
BAİB Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, yaptıkları açıklamada, en fazla ihracat yapılan sektörlerin başında ‘yaş meyve ve sebze’, ‘maden ve metaller’, ‘doğal taşlar’, ‘ağaç mamulleri ve orman ürünleri’, ‘kimyasal maddeler ve mamulleri’ ile ‘iklimlendirme’ sektörlerinin geldiğini ifade etti. Yaş meyve ve sebze ihracatı, 2023 yılındaki verilere göre %6,3 oranında daralmış olmasına rağmen hala en yüksek pazar payını elinde tutuyor.
Çavuşoğlu, ticari heyetler ve fuarlara katılarak dünya genelinde önemli mesafeler kat ettiklerini belirtti. Yıllık veriler ayrıca, en çok ihracat yapılan ülkeler arasında Almanya, Çin, Rusya, ABD ve Ukrayna’nın yer aldığını gösteriyor. Ayrıca, son yıllarda gerçekleştirilen heyet ziyaretleri ile Birleşik Krallık, Suudi Arabistan, Hindistan, İspanya, Fas, Birleşik Arap Emirlikleri, Endonezya, Vietnam, Güney Afrika, Dubai ve Hong Kong gibi ülkelere yapılan ihracat artışları da dikkate değer.
‘2024 Zor Bir Yıl Oldu’
Çavuşoğlu, “2023 yılında 850 milyon dolarlık yaşayan meyve ve sebze ihracatı hedefliyorduk ve bunu daha da arttırmayı amaçlıyorduk. Ancak maalesef bunu başaramadık. 2024 yılı geri dönüşü zor bir dönem oldu. Hem rakamsal hem de işlem hacmi açısından zorlu bir yıl geçirdik. Ancak, büyük kayıplar yaşamadan %1,28 oranında bir düşüşle yılı kapattık ve toplam 2 milyar 638 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdik. Bu yıl miktar olarak %10’dan fazla kaybımız var. Özellikle yılın ilk alt ayında daha ciddi düşüşler yaşandı. Ancak yurt dışı gezileri ve destek programları sayesinde bu seviyeleri korumayı başardık,” dedi.
‘Rekabet Sorunları Var’
Yaş meyve ve sebze ihracatındaki düşüşün sebepleri arasında döviz kuru baskısının ilk sırada yer aldığını belirten Çavuşoğlu, Bulgaristan sınırında yapılan keyfi uygulamalar, tır kuyrukları ve ürünlerin bozulması gibi sorunların da önemli etkenlerden olduğunu ifade etti. Çavuşoğlu, “Döviz kurundaki belirsizlik nedeniyle diğer ülkelerle rekabet etmekte zorlanıyoruz, bu durumun devam etmesi halinde daha fazla kayıpla karşılaşabiliriz.” şeklinde konuştu.
Döviz Kurlarındaki Sorunlar
Çavuşoğlu, “Dolar ve Euro arasındaki dengeyi sağlamakta zorlanıyoruz. Geçtiğimiz yıl 45 TL seviyelerinde olmasını bekliyorduk, ancak 35 TL civarında sert bir dalgalanma yaşadık. Şu anda ise 60 TL seviyelerini konuşmak zorundayız. Dolayısıyla, rekabetçiliğimizi korumak için Doların en az 45-46 TL, Euro’nun ise 50-55 TL bandında olması gerekiyor.” dedi. İhracatta Almanya’nın lider konumunu sürdürdüğünü ve Euro baskılarının ihracat hacmini olumsuz etkilediğini belirtti.
Kalite ve Güvenilirlik
Ürünlerin geri dönüşü konusunda önemli detaylara da değinen Çavuşoğlu, “TIR’larımızdan birinin bile geri dönmesi sorun yaratır. Ancak, ihracatımızda yüksek oranda kalıntısız ürün gönderiyoruz. 2022’de bu oran %0,3 iken, şu an %0,2-0,3 seviyelerine geriledi.” dedi. Türkiye’nin ihracatında kaydedilen gelişmelerin önemine vurgu yaptı.
İhracattan Dönen TIR’lar Üzerine Değerlendirme
TIR’lar Neden Geri Dönüyor?: Türkiye-Bulgaristan sınırındaki kapılar, dünya genelinde en büyük ikinci kapı olarak biliniyor. TIR’ların geri dönüş nedenleri arasında Bulgaristan’ın keyfi uygulamaları ve kalıntı yüksekliği nedeniyle gerçekleşen geri dönüşler yer alıyor.
Dönen Ürünlerin Akıbeti: Geri dönen TIR’ların içindeki ürünler iç piyasaya girmiyor. Eğer bu ürünlerde kalıntı varsa, iç piyasaya girişleri yasak. Ürün analizi gerçekleştirildikten sonra ya temiz çıkan ürünler hızlıca başka bir ülkeye gönderiliyor ya da imha ediliyor.
İhracatçının Zor Durumu: İhracatçılar bu süreçte zorluk yaşıyor. Sorun yaşanmaması için gereken tüm önlemleri alıyorlar. Ancak, Bulgaristan sınırındaki gecikmeler nedeniyle ürünler beklemek zorunda kalıyor ve zaman kaybı yaşıyor, bu durum ise ürünlerin bozulmasına yol açıyor.
Alternatif Rota Arayışları
Bulgaristan’a Alternatif Kapı Çalışmaları: Alternatif kapılar olarak Romanya, Yunanistan ve İtalya üzerine araştırmalar yapılıyor. En sıcak alternatif olarak Romanya Limanı üzerinde çalışmalar başlamış durumda. Hedef, Karasu Limanı’ndan TIR taşıyan gemilerle direkt olarak Romanya’nın Köstence Limanı’na ulaşabilmek.
Konkordato Başvurularında Artış: Bölgedeki ekonomik sıkıntılar, konkordato başvurularında önemli bir artışa neden oldu. Türkiye genelinde toplam 222 konkordato talep edilirken, bunun %13’ü Batı Akdeniz bölgesinden gelmektedir. Çavuşoğlu, üretim göçünün sektörlere ciddi kayıplar yaşattığını vurguladı.
2025 Yılı İçin Beklentiler
2025 yılı için öngörülerini paylaşan Çavuşoğlu, “Hedefimiz 2 milyar 750 milyon dolarlık ihracat hedefini gerçekleştirmek. Ancak bankalardan gelen sinyaller ve ekonomik göstergeler zorlu bir döneme gireceğimizi gösteriyor.” dedi.
“`
